This is a copy of the mail I sent to my Dutch online bookgroup about spending Bloomsday in Dublin in 2007. By the end of August I'd finished reading Ulysses.
And this is a link to a bookshop I want to visit next time I go. (Just putting it in here so I don't lose it.)
Op 16 juni 1904 heeft James Joyce voor her eerst een wandeling gemaakt in Dublin met zijn toekomstige vrouw Nora. Die dag heeft hij vereeuwigd door alle actie in zijn boek Ulysses op juist die dag plaats te laten vinden. En deze dag is nog steeds iedere jaar gevierd in Dublin door Joyce liefhebbers - een aantal ervan in passende kledij uit die tijd. (Ik bAAlde natuurlijk dat ik daar niet aan mee kon doen met mijn weekendjeweghandbaggage - ik ga zeker ooit terug met een tasvol spullen uit mijn omvangrijke dressing up box! ;-)) De dag heet Bloomsday, naar een van de hoofdkarakters uit het boek, Leopold Bloom.
Aanleiding voor mijn weekendje Dublin was het feit dat ik 2 keer in Ulysses begonnen ben over de jaren en nooit verder ben gekomen dan ongeveer 180 pagina's (van de 600+). Vorige keer dat ik er in strandde besloot ik dat het onmogelijk was om te volgen als je niet de straten van Dublin een beetje kende. Dusss... Bloomsday 2007 heb ik in en om Dublin doorgebracht. Het verhaal begint namelijk in Sandycove, een dorp 20 minuten met de Dart (locale trein) zuid oost van de stad. Op een Martello toren waar Joyce zelf een aantal maanden heeft gewoond. Het torentje is nu een museum en op Bloomsday zijn er de hele dag lezingen daar. En wat komt dat verhaal tot leven als het voorgelezen wordt door een prachtige Iers acteur boven op de toren met de zee als achtergrond geluid/beeld! Terwijl normaliteit ik helemaal niet van voorgelezen worden houd! Maar dit voegde zeker een heleboel toe. Naast de toren kan je zwemmen in zee op de plek waar Buck Milligan zwemt in hoofdstuk een, en als je uit het water komt wordt je opgewacht met thee en een Full Irish Breakfast. (Heb ik ook niet gedaan - nOg een reden om terug te gaan...) Daarna heb ik een aantal (5?) km langs de kust gewandeld naar Dalkey waar hoofdstuk 2 plaatsvindt. Onderweg een flink formaat zeehond gezien die genoot van de mackerel die ook door een paar vissers in grote getallen gevangen werden. Vanaf Dalkey de trein naar Howth genomen, een schiereiland aan de noordkant van Dublin waar een latere deel van de geschreven actie plaatsvindt. Daarna terug de stad in en diverse plekken uit het boek bezocht, o.a. Sweny's shop in Lincoln Place, die nog steeds een drogisterij is (lijkt een beetje op dat oude drogistwinkeltje op Het Neude in Utrecht). In de National Library een expositie over Yeats meegekregen en in de prachtige Long Room van Trinity College veel over Ierland's rol in de Eerste Wereldoorlog geleerd. Op een markt in Temple Bar een biographie van Shane McGowan gescoord (nix met Joyce te maken, toch leuk ;-). Langs de Liffey gelopen, door Monto wat sneller gelopen (in 1904 de hoerenbuurt, nu nog een vrij gevallen wijk die balanceert aan de rand van een volledige optutteling). Ik zag dat er een aantal ramen waren met allemaal hetzelfde beetje kitsch ceramische beeld van een vrouw in de vensterbank. Ze leunt nonchalant achterover, niet echt sexueel, maar toch, er wAs iets met dat beeld vermoedde ik. Later, toen ik langs een 'Gentleman's Club' liep met hetzelfde discrete beeld op de borden buiten, viel bij mij het kwartje. Ach ja, het is wat anders dan rode lichten dan. Langs Grafton en Dame Street, cafe's en kroegen, een kasteel en een ziekenhuis. Muziek en mensen, giegelende grrlies en drinkende daklozen. Dublin is een stad dat bruist van het leven. Opvallend veel stagnight (weekend) groepen - vele grrlies met variaties van roze pruiken/konijnenoren in stretchlimo's. Sentimentele bijna-tranen bij het request-nummer die gezongen werd voor een stel die hun 50 jaar huwelijk aan het vieren waren (uiteraard 'I still love you like you were sweet sixteen' ;-o) Maar wacht, ik dwaal af van Het Boek.
Ulysses is gebaseerd op de struktuur van Homer's Odyssey. Iedere hoofdstuk refereert naar een hoofdstuk van dat verhaal. Homer's held reisde wat verder en wat langer maar blijkbaar vond Joyce dat hij alles uit het origineel tijdens een dagje in Dublin kon vertellen. (Hoezo grootheidswaanzin die Ierse schrijvers? ;-)) Dit alles heb ik geleerd in de James Joyce Centre vrijdag middag toen ik op weg van het vliegveld naar het hotel was. Zeker een handige eerste stop als je wilt orienteren - zie www.jamesjoyce.ie voor meer info.) Er zijn diverse video presentaties en een soort museum kamer. Veel oude boeken en spullen uit die tijd. Een cafe beneden (excellent tea, matig eten, very convincing gas 'coal' fire). En op een pleintje achter wisselende kunst exposities - momenteel een 'Joycean Cow' - een levensgroot beeld van een koe met allerlei teksten erin gebrand - kan je zien 'wat de koe denkt' oftewel 'hoe het is om koe te zijn'. Nou ja, zoiets dus moet je je voorstellen bij een Joycean Cow. Oja, dat heb ik ook ergens opgepikt en vond ik een handig idee om me eventueel verder te helpen in het lezen van Het Boek. Think Cubist. Kubistische Kunst - Picasso, dat was/is toch het idee dat je meerdere kanten tegelijk kan zien? Of juist Alles tegelijk. Vandaar de soms verwarrende zinnen in Ulysses waarbij je soms als lezer helemaal niet weet wat je aan het lezen bent. (Maar toen die man boven op de toren las snapte ik het wel...)
Nou ja, jullie snappen het inmiddels wel geloof ik. Ik heb een heerlijk en leerzame weekend gehad en heb alle hoop dat met de diverse hulpmiddelen dat ik hiervan overgehouden heb (vooral de sfeer van de stad, en de plaatsing in mijn hoofd van de kust en de rivier en de hoofdstraten) dat ik bij de volgende poging wel heelhuids het eindpagina van Ulysses bereik. (En ach, als het me niet lukt - ik heb nOg een fijne tijd gehad ;-)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten